Overleg met politie en justitie

Ook in contacten met politie of justitie bewaart de professional het beroepsgeheim (zie ook Beroepsgeheim en gegevensuitwisseling). Het beroepsgeheim kan doorbroken worden als sprake is van:

• toestemming van de cliënt;
• een wettelijke plicht tot spreken (op basis van de Wet op de lijkbezorging en de Wet publieke gezondheid);
• een conflict van plichten: alleen met het vrijgeven van informatie aan politie of justitie kan ernstige schade voor de client of anderen worden voorkomen. Hiervan kan sprake zijn bij een ernstig misdrijf of een mogelijk strafbaar feit, binnen of buiten de hulpverlening, zoals:
  • seksueel misbruik;
  • geweld;
  • wapenbezit;
  • ernstige vormen van lichamelijke kindermishandeling of lichamelijke verwaarlozing;
  • eer gerelateerd geweld;
  • vrouwelijke genitale verminking;
  • huwelijksdwang.

Bij twijfel over het doen van aangifte of overleggen met politie of justitie: overleg intern met de aandachtfunctionaris en/of leidinggevende; vraag advies aan Veilig Thuis en eventueel ook bij de beroepsvereniging. Maak vervolgens een gezamenlijke afweging en besluit wie aangifte doet (dit kan ook door Veilig Thuis gedaan worden) en/of welke informatie gedeeld wordt en met welk doel.

Afstemming van te ondernemen stappen in relatie tot politie of justitie zijn ook belangrijk omdat gesprekken van de jeugdprofessional met (minderjarige) slachtoffers en getuige(n) het leveren van bewijs in een strafzaak kunnen belemmeren of beïnvloeden. Dit geldt zowel voor het spreken met de ouders als met de jeugdige; en zowel met als zonder toestemming. Zie ook: Handreiking Praten met kinderen bij mogelijk seksueel misbruik.

Omgekeerd kan de politie aanvullende informatie verstrekken die relevant is voor de jeugdprofessional om een veiligheids- en risicotaxatie te kunnen maken voor het hele gezin. Veilig Thuis kan tevens aanvullende informatie navragen bij de politie over alle personen die direct betrokken zijn bij een melding.

Verwijs slachtoffers van seksueel misbruik (zowel binnen als buiten het gezin) naar een Centrum voor Seksueel Geweld (bij (vermoeden van) verkrachting: zo snel mogelijk en niet douchen).
Indien nodig kan de politie assisteren om de fysieke veiligheid van jeugdigen en jeugdprofessionals te bewaken bij een huisbezoek of een gesprek.

Wijs ouders op de mogelijkheid om aangifte te doen of op het bestaan van het Tijdelijk Huisverbod. Dit is een bestuursrechtelijke maatregel die de politie, onder verantwoordelijkheid van de burgemeester, kan opleggen aan een pleger van huiselijk geweld (waaronder ook kindermishandeling).

In Nederland bestaan er tevens zogenaamde Veiligheidshuizen waarin politie, justitie, welzijn en zorg samenwerken rondom casuïstiek waarin de diverse domeinen een rol spelen. In de meeste Veiligheidshuizen maken huiselijk geweldsincidenten (waaronder kindermishandeling zoals seksueel misbruik) een belangrijk deel uit van de casuïstiek. De jeugdprofessional kan overleggen met het Veiligheidshuis en/of zelf benaderd worden voor overleg over een casus. Ook hiervoor geldt dat de professional het beroepsgeheim bewaart tenzij (zie paragraaf Beroepsgeheim en gegevensuitwisseling).

Zie ook:

• Handvat Gegevensuitwisseling in het Zorg- en Veiligheidsdomein (www.veiligheidshuizen.nl).
• KNMG (2012).
• Richtlijn Kindermishandeling voor jeugdhulp en jeugdbescherming