Toelichting bij de aanvaardbare termijnen in de richtlijn Uithuisplaatsing

‘Aanvaardbare termijn’ in de Richtlijn Uithuisplaatsing herzien

Als kinderen uit huis worden geplaatst, dan moet volgens de Nederlandse wet voor ieder kind binnen een ‘aanvaardbare termijn’ besloten worden waar het kind definitief gaat opgroeien. Deze termijn is nader uitgewerkt in de Richtlijn Uithuisplaatsing. De formulering uit de richtlijn blijkt in de praktijk soms aanleiding te zijn voor onevenwichtige besluitvorming. De drie eigenaren van de richtlijn, de beroepsverenigingen NIP, NVO en BPSW, en het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) schrappen in de nieuwe versie van de richtlijn de huidige passages, waarin de aanvaardbare termijn geconcretiseerd wordt.

Sinds het najaar van 2021 wordt gewerkt aan de herziening van deze richtlijn. Bij deze herziening krijgen nieuwe inzichten over de verschillende factoren die van invloed zijn op ‘de aanvaardbare termijn’ prioriteit. In de tussentijd is voor de toepassing van de richtlijn van belang om de termijnen die in de richtlijn benoemd staan niet strikt te hanteren. Gezamenlijke, zorgvuldige besluitvorming is essentieel, waarin recht wordt gedaan aan de specifieke situatie van het kind en het gezin.

Geen vaste termijnen hanteren

In de richtlijn (en onderbouwing, werkkaarten en info voor ouders) zijn op diverse plekken termijnen genoemd waarbinnen besluitvorming over uithuisplaatsing of terugplaatsing zou moeten plaatsvinden. Deze termijnen zijn indicatief, dus als voorbeeld, bedoeld. Ze zijn niet algemeen geldend. We constateren dat jeugdprofessionals deze termijnen in de praktijk te strikt hanteren. We kunnen ons voorstellen dat de stellige formulering van de betreffende passages in de richtlijn kan leiden tot een verkeerde interpretatie.

Bekijk de omstandigheden per kind en per gezin

De ‘aanvaardbare termijn’ is voor ieder kind en ieder gezin anders. Jeugdprofessionals hebben dan ook, samen met kinderen, jongeren, ouders en andere professionals, een ingewikkelde afweging te maken. Dit gaat over de vraag: Wat is voor dit kind gelet op zijn ontwikkelingsfase, geschiedenis en persoon, een termijn die hij, zonder dat dit schade aan zijn ontwikkeling oplevert, de onzekerheid aankan over de vraag waar hij verder zal opgroeien? Factoren die daarin meespelen zijn onder meer de hechting van het kind aan zijn huidige gezin, hechting van het kind aan het gezin van afkomst, loyaliteit van het kind, ingezette hulpverlening en resultaten daarvan. Deze omstandigheden moeten per gezin worden bekeken en laten zich niet uitdrukken in een minimale of maximale duur van deze termijn.

Advies

Kortom, vooruitlopend op een nieuwe versie van de richtlijn, adviseren we jeugdprofessionals om in iedere situatie zorgvuldig en samen met kinderen, jongeren en ouders te beslissen. Dit zijn geen besluiten die je als professional alleen neemt, organiseer multidisciplinair overleg. In elke concrete situatie moet je aan de hand van alle feiten en omstandigheden kunnen onderbouwen wat een aanvaardbare termijn is.

Beroepsvereniging van Professionals in Sociaal Werk
Nederlands Instituut van Psychologen
Nederlandse Vereniging van Pedagogen en Onderwijskundigen
Nederlands Jeugdinstituut

13-4-2022

Reageer!