Dit hoofdstuk geeft antwoord op de volgende uitgangsvraag:
Hoe kun je als jeugdprofessional de seksuele ontwikkeling van jeugdigen in de jeugdhulp en jeugdbescherming ondersteunen en versterken en welke competenties heb je daarvoor nodig?
In dit hoofdstuk lees je welke competenties het meest relevant zijn voor professionals in de jeugdhulp en jeugdbescherming. Ook is een aantal specifieke handelingsadviezen geformuleerd voor advies aan en begeleiding van verschillende leeftijdsgroepen en specifieke groepen jeugdigen in de jeugdhulp en jeugdbescherming. Je gebruikt deze informatie om de kennis uit de hoofdstukken De seksuele ontwikkeling van jeugdigen van 0 tot 23 jaar en De seksuele ontwikkeling van specifieke groepen jeugdigen en de interventies uit het hoofdstuk Interventies in de praktijk toe te passen.
In de richtlijn wordt het begrip ‘competenties’ breed opgevat, als het geheel van individuele competenties (zoals kennis, vaardigheden, attituden, determinanten van gedrag, eigen normen en waarden, cultuur-sensitiviteit, diversiteit en het rekening houden met de achtergrond van jeugdigen en hun ouders en determinanten daarvan) en randvoorwaarden vanuit de organisatie.
We sluiten tevens aan bij de bestaande competentie- en beroepsprofielen voor jeugdprofessionals, het Kwaliteitskader Jeugd (2016) en bestaande richtlijnen, zoals de Richtlijn Samen met ouders en jeugdige beslissen over passende zorg voor jeugdhulp en jeugdbescherming waarin principes van shared decision-making en de ‘oplossingsgerichte benadering’ uitgewerkt zijn.
In verschillende documenten worden de competenties van professionals binnen de jeugdhulp en jeugdbescherming beschreven. Vanuit het Kwaliteitskader Voorkomen Seksueel misbruik in de jeugdzorg is een ‘themacompetentie seksuele ontwikkeling’ voortgekomen. Vanuit onderzoek naar het Vlaggensysteem in de residentiële jeugdzorg zijn competenties voor professionals beschreven. In de Jeugdwet (2015) is vastgelegd waar de jeugdhulp en jeugdbescherming wettelijk aan moeten voldoen.