Problematische gehechtheid

5. Preventie en interventie

Conclusies

Voorwaarde voor interventie is dat de jeugdige een emotioneel beschikbaar persoon heeft om zich aan te hechten. Ook dient het kind of de jongere verzekerd te zijn van een veilige en stabiele plek van waaruit hij positieve interacties met de hechtingsfiguur kan aangaan.

Er zijn vier erkende preventieve interventies in Nederland beschikbaar die de ontwikkeling van veilige gehechtheid bij jonge kinderen (tot ongeveer zeven jaar) bevorderen door de ouderlijke sensitiviteit te verbeteren. Dit zijn de VIPP-SD (0-6 jaar), Basic Trustmethode (voor kinderen tussen 2 en 12 jaar), K-VHT (0-4 jaar), Shantala Babymassage individueel (gerangschikt naar de mate van effectiviteit in de Databank Effectieve Jeugdinterventies).

De volgende preventieve interventies zijn beschikbaar om de ontwikkeling van een veilige gehechtheidsrelatie bij jonge kinderen (tot ongeveer twaalf zeven jaar) te bevorderen door de ouderlijke sensitiviteit te verbeteren, èn ze zijn bedoeld zijn voor ouders in specifieke risicogroepen:

  • VIPP SD voor ouders met adoptie- en pleegkinderen (0-6 jaar); en ouders met zware opvoedproblemen)
  • Basic Trustmethode voor ouders met adoptie- en pleegkinderen (2-12 jaar)
  • Ouder-baby interventie voor moeders met een depressie in het eerste jaar na de bevalling
  • VoorZorg voor alleenstaande tienermoeders, vanaf 28 weken zwangerschap
  • PCIT voor ouders van kinderen tussen 2-8 jaar met ernstige gedragsproblemen
  • PIPA voor ouders van pleeg- of adoptiekinderen (0-4 jaar)
  • NIKA voor ouders van kinderen (0-6 jaar) met verhoogd risico op gedesorganiseerde gehechtheid)
  • Mentalization Based Treatment voor kinderen tussen 5-12 jaar (MBT-K).

Voor de behandeling van problematische gehechtheid bij kinderen ouder dan zeven jaar, zijn de volgende interventies beschikbaar:

  • Basic Trustmethode (voor ouders van adoptie- of pleegkinderen tussen 2 en 12 jaar)
  • Video-hometraining (VHT) in gezinnen met kinderen in de basisschoolleeftijd (vier tot twaalf jaar)
  • Integratieve Therapie voor Gehechtheid en Gedrag (ITGG) voor kinderen en jongeren tot 18 jaar met meervoudige beperkingen
  • Sherborne: samenspel voor ouders van adoptie- en pleegkinderen (0-12 jaar)
  • Theraplay
  • Differentiatie- (tot 12 jaar) en Fasetherapie (voor jongeren tot 16 jaar)
  • Dyadic Developmental Psychotherapy (DDP) voor pleeg- en adoptiekinderen en jongeren tot 18 jaar
  • Mentalization-Based Treatment-Adolescent (MBT-A) voor jongeren tussen 13 en 18 jaar

Niet effectief of zelfs schadelijk zijn de volgende interventies:

  • interventies die gehechtheid willen bewerkstelligen door dwang
  • interventies die het ‘doorwerken’ van trauma door regressie bevorderen, zoals therapeutisch vasthouden, holding en rebirthing-therapie

Er is geen empirisch bewijs voor de effectiviteit van deze interventies. Bovendien zijn ze in tegenspraak met de gehechtheidstheorie die het belang van sensitief gedrag van de ouders benadrukt. Genoemde interventies kunnen daarom schadelijk voor kinderen zijn.

Behandeling van problematische gehechtheid in de praktijk
Aanbevelingen
Reageer!