‘Aanvaardbare termijn’ in de Richtlijn Uithuisplaatsing herzien

14 april 2022 - Kinderen groeien het fijnst op bij hun ouders. Als de bescherming van een kind toch vraagt om (tijdelijke) uithuisplaatsing, dan hoort die plek zo thuis mogelijk te zijn. Wanneer een kind uit huis wordt geplaatst moet volgens de Nederlandse wet voor ieder kind binnen een aanvaarbare termijn besloten worden waar het kind definitief gaat opgroeien. Deze termijn is nader uitgewerkt in de professionele Richtlijn Uithuisplaatsing. De formulering uit de richtlijn blijkt in de praktijk soms aanleiding te zijn voor onevenwichtige besluitvorming. De drie eigenaren van de richtlijn, de beroepsverenigingen NIP, NVO en BPSW, en het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) passen deze formulering daarom aan.

‘Aanvaardbare termijn’

De Nederlandse wet zegt dat er binnen een ‘aanvaardbare termijn’ besloten moet worden over de definitieve verblijfsplek van een kind, dus of het terug naar huis kan of niet. De aanvaardbaarheid gaat over de vraag hoe lang het acceptabel is om ouders en kinderen op een besluit te laten wachten. In de wet is hiervoor geen vaste termijn vastgelegd en dus moeten professionals ‘een aanvaardbare termijn’ hanteren, passend bij de specifieke situatie van kinderen en hun ouders. In de Richtlijn Uithuisplaatsing is deze aanvaardbare termijn geconcretiseerd, namelijk een half jaar voor kinderen tot 5 jaar en een jaar voor kinderen vanaf 5 jaar.

Voor ieder kind anders

De ‘aanvaardbare termijn’ is echter voor ieder kind en ieder gezin anders. Professionals hebben dan ook, samen met anderen, een ingewikkelde afweging te maken over de vraag: Wat is voor dit kind, gelet op zijn ontwikkelingsfase, geschiedenis en persoon, een termijn dat hij de onzekerheid aankan over de vraag waar hij verder zal opgroeien zonder dat dit schade aan zijn ontwikkeling oplevert?

Factoren die daarin meespelen zijn onder meer de hechting van het kind aan het gezin waar het verblijft, hechting van het kind aan het gezin van afkomst, loyaliteit van het kind, ingezette hulpverlening en resultaten daarvan. Deze omstandigheden moeten per gezin worden bekeken en laten zich niet uitdrukken in een minimale of maximale duur van de aanvaardbare termijn.

Herziening richtlijn

De bedoeling van de richtlijn was om professionals handvatten te bieden bij hun inschatting van de aanvaardbare termijn. Om kinderen en ouders perspectief te bieden en de snelle inzet van passende hulp in het gezin te stimuleren. De formulering in termen van specifieke termijnen, die aan leeftijden gebonden zijn, blijkt te sturend te kunnen zijn in de professionele afweging en maatwerk in de weg staan.

Sinds het najaar van 2021 wordt gewerkt aan de herziening van deze richtlijn. Bij deze herziening krijgen nieuwe inzichten over de verschillende factoren die van invloed zijn op ‘de aanvaardbare termijn’ prioriteit. De drie beroepsverenigingen en het NJi schrappen in de nieuwe versie van de richtlijn de passage waarin de aanvaardbare termijn geconcretiseerd wordt. Zij benadrukken het belang van een zorgvuldige besluitvorming over terugplaatsing, die recht doet aan de specifieke situatie van het kind en het gezin.

Lees hier de toelichting over de aanvaardbare termijnen in de richtlijn

Reageer!