Gezinnen met meervoudige en complexe problemen

5. Effectief casemanagement en de houding van de professional

Zo lang en intensief als nodig

De vaste hulpverlener hanteert een werkwijze die flexibel en op maat inspeelt op wat het gezin op dat moment nodig heeft. Soms is dat een periode van intensieve betrokkenheid en meedoen; in andere periodes houdt de vaste hulpverlener het gezin van een afstandje in de gaten en zijn andere hulpverleners of specialisten aan zet. Het tijdig kunnen inzetten van de benodigde hulp voor gezinnen met meervoudige en complexe problemen vraagt om samenwerking op bestuurlijk-organisatorisch niveau tussen de betrokken organisaties.

Soms is kortdurende hulp nodig om orde op zaken te stellen of om direct in te grijpen als er bijvoorbeeld sprake is van een acute onveilige situatie voor de jeugdigen in het gezin. Vaker is het nodig om langdurig betrokken te blijven bij gezinnen met meervoudige en complexe problemen. Om een vinger aan de pols te houden, opnieuw hulp te verlenen als het gezin terugvalt of om te stutten en te steunen . De behoefte aan langdurige zorg en ondersteuning voor gezinnen met meervoudige en complexe problemen wordt in de literatuur wel onderkend, maar heeft nog weinig vertaling gekregen in de praktijk van de hulpverlening. Drost wijst op de hardnekkige en moeilijk veranderbare patronen in deze gezinnen die langdurig stutten en steunen van het gezin noodzakelijk maken. Vaak zal de hulp zich moeten richten op het tegengaan of beperken van de gevolgen van de problematiek. Van het grootste belang is dat de hulp langdurig beschikbaar blijft, soms met een dun lijntje, maar wel zó dat de kans op terugval zo klein mogelijk wordt. Als er wel terugval dreigt, moet het mogelijk zijn dat de vaste hulpverlener direct meer uren krijgt om in het gezin aan de slag te gaan.

Vaste hulpverleners die langdurig en intensief betrokken zijn bij een gezin lopen het risico ‘ingezogen’ te raken en de grens voor wat ‘normaal’ en veilig is voor jeugdigen steeds verder naar beneden bij te stellen (beroepsdeformatie). Ze kunnen dan niet meer met een professionele en enigszins afstandelijke blik naar het gezin kijken. Om dit te voorkomen is het van belang dat de vaste hulpverlener structureel goed begeleid en ondersteund wordt, bijvoorbeeld met intervisie, werkbegeleiding of coaching. Ook is het van belang dat organisaties stabiliteit en continuïteit bevorderen door hulpverleners te faciliteren en de ruimte te geven meerdere jaren bij gezinnen met meervoudige en complexe problemen betrokken te blijven. De klankbordgroep benadrukt het belang van teamwork en ondersteuning vanuit zowel dit team, waar onder  andere een gedragswetenschapper deel van uitmaakt, als de organisatie. De ondersteuning zou zich volgens de klankbordgroep op drie niveaus moeten afspelen: op casusniveau, op het niveau van persoonlijke functioneren en op het niveau van kennisontwikkeling.

Samenwerking tussen hulpverleners
Activeren
Reageer!