Ervaringsverhaal Lut Leijs
Als kind van een verslaafde vader en moeder is Lut niet in haar eigen gezin opgegroeid. Haar ouders ‘moesten’ 53 jaar geleden trouwen. ‘Dat was ‘not done’ in de katholieke familie’, zegt Lut. ‘Mijn ouders lieten me achter in het ziekenhuis. Ik was een zorgbaby. Mijn grootouders besloten mij in huis te nemen. Ik ben daar opgegroeid als een kleine koningin. Samen met twee ooms en drie tantes die ook in huis waren. Ik was gewend om alles te krijgen wat ik wilde, maar het voelde niet zo.’
Op haar 30e werd Lut via ivf moeder van een dochter. ‘Het was een traject dat niet vlotjes verliep. Maar eindelijk is een meisje geboren. Vanaf het eerste begin kwam de baby koppig over. Mijn omgeving zei: “jij was zelf ook een koppige baby. Je verwent haar te veel. Jij bent zelf onzeker, vanwege je eigen trauma.” Maar ik vond dat ik mijn jeugd al een plekje had gegeven.’
‘Ik werk zelf al jaren in de opvang en dacht: er is veel meer met mijn dochter aan de hand. Uiteindelijk kwam mijn dochter in het zorglandschap terecht. We kregen thuishulp, schoolbegeleiding en specifieke opvang. Op school gedroeg mijn dochter zich voorbeeldig. Thuis was het een kind met zeer onvriendelijk gedrag naar mij. Ik had allerlei trucjes geleerd om de situatie thuis niet te laten escaleren. Op een dag vroeg ik de betrokken hulpverlener om haar te laten zien wat er gebeurde als ik de situatie thuis liet escaleren. Zij zei: “ja, doe maar.” Toen snapte de hulpverlener dat mijn leven er al vele jaren zo uitzag. Er volgde een kind opname. Mijn dochter was toen zeven jaar. Uiteindelijk bleek bij onderzoek dat mijn kind iets was overkomen. Toen ging bij mij het licht uit. Mijn kind zag ik als mijn prinses die ik wilde ik behoeden voor erge dingen. Dat was mij niet gelukt.’
‘Er werd gezegd: “Lut, we laten je opnemen bij Julius in Dordrecht.” Mijn dochter kwam onder toezicht. Zij mocht in de tussentijd niet naar haar grootouders die in België woonden. Dan zou er sprake kunnen zijn van ontvoering. De enige oplossing die overbleef was een plekje voor mijn dochter in een pleeggezin. Omdat het voor twee weken zou zijn, heb ik daar ‘ja’ op gezegd. Vervolgens blijkt later bij de rechter dat de pleegvader daar een brief heeft neergelegd met het vermoeden dat ik by-proxy-gedrag vertoonde. Hij noemde mij een psychiatrische patiënt. In plaats van het afhandelen van een formaliteit, neemt de rechter de beslissing dat mijn dochter niet met me mee naar huis mag. Ze blijft bij het pleeggezin. En ik werd gesommeerd in therapie te gaan. Het enige dat ik daarop kon zeggen was: ‘ja’. Maar ik snapte het op dat moment helemaal niet. Werd heel emotioneel. Nu begrijp ik dat wel.’
Bij zorgorganisatie Julius heeft Lut negen maanden intensieve cognitieve gedragstherapie gevolgd als een dagbehandeling. In de tussentijd verhuisde haar dochter naar De Bascule in Amsterdam. ‘Daar was voor het eerst aandacht voor mij als moeder en als Lut. Ik dacht: Ik ben Lut en ik heb een kwetsbaarheid. Ik vond het verschrikkelijk dat de pleegvader mij een psychiatrische patiënt noemde omdat ik bij Julius in behandeling was geweest. Bij de Bascule kwam ik er uiteindelijk weer bovenop door de wijze van benaderen. Ik kwam in de ggz terecht en kreeg de diagnose borderline. Wederom ging de pleegvader hiermee aan de haal tijdens een rechtszitting. Aan mij werd bijvoorbeeld gevraagd of ik weleens moordneigingen had. Die had ik, maar zou ik het ook doen? Nee. Vervolgens werd ik als labiel bestempeld. Er werd gezegd dat ik mijzelf verminkte. Maar ik ben alleen heel onzeker. Ik ben angstig. En daardoor bang om te falen. Dat geef ik ook toe. Op mijn werk, thuis.’
‘Uiteindelijk mocht mijn dochter na een strijd van twee jaar weer thuiskomen. Twee weken werden twee jaar. Ze woont nu nog steeds thuis. Ze moet het doen met een moeder die af en toe uit de slof kan schieten. Maar ik heb gebruiksaanwijzingen gemaakt die mij helpen om boosheid in de hand te houden. En open te zijn over wat ik denk en voel. Het heeft mijn dochter ook geholpen dat je zoveel mogelijk met elkaar bespreekt. En dat je een diagnose uitlegt, die past bij een persoon. Ik ben niet Lut met borderline. Ik ben Lut met een kwetsbaarheid.’
> Lees ook het verhaal van ouder Coby